Natura 2000 -säimmõõzz mäddkaartʼtõõzzid raajât Lappist ǩeässa 2022 (Lappi)

 

Natura 2000 -säimmõõzz teâđaid tääʹrǩstet da tiuddeet mäddkaartʼtõõzzivuiʹm ǩeässa 2022. Ååʹn aʹlǧǧi ååucad peeivtemkõõrv pârgg staanad meäʹccluâđ määŋghämmsažvuõđ. Lââʹssen kaartʼtet hääʹrves tiuʹrršlaai, njormmkåʹllsuäj (lääddas luhtakultasiipi) očndõõttmõõžž da põõrǥât pueʹreed šlaai sueʹjjlummuž sââi.

Lappi JJP-kõõskõs tuejjad õhttsažtuâjast Meäʹcchalltõõzz Luâttkääzzkõõzzin ǩieʹzz da čõõuč 2022 ääiʹj leäʹmmen leʹddi Naturavuuʹdi luâtt-tyyppkaartʼtõõzzid da njormmkåʹllsuäi mäddkaartʼtõõzzid. Kaartʼtõõzzid leät alttääm Lappi vuuʹdest ǩieʹssmannu aalǥâst. Luâtt-tyyppkaartʼtõõzzin teâđtet ouddǩiõʹtte ǩeeʹrjin tõid privat mäddvuäʹmsteeʹjid, kooi mäddvuuʹdin puäʹđet älggam ǩeässa tueʹjjeed mäddkaartʼtõõzzid.

Natura-säimmõs staanad luâđ määŋghämmsažvuõđ

Euroop Union pârgg årsted luâđ vääivõõttmõõžž vuuʹdstes. Õhtt vääžnʼjummuž kuånstin piâssâd täävtõʹsse lij Natura 2000 -säimmõs, kååʹtt staanad luâttdirektiivâst meärtõllum luâtt-tyyppid da šlaaji jieʹllempirrõõzzid di låʹdd-direktiivâst meinnum låʹddšlaaji jieʹllempirrõõzzid.

Natura 2000 -säimmõʹsse koʹlle 1779 vuʹvdded Maadd-Lääʹddjânnmest. Jåʹttjam ååucad peivveemkõõrvâst täʹrǩstõõlât Lääʹddjânnmest nuʹtt 210 Natura-vuʹvdded. Luâtt-tyyppi mäddkaartʼtõõzz tillʼlâʹvve Naturavuuʹdid, koin suõʹjjlemvuâđđan lie meäccai luâtt-tyypp, mâʹte boreaalʼlaž luâđmieʹcc, vueʹmmsõs jieʹǧǧ, boreaalʼlaž rååđ, tuʹlvvmieʹcc da meäʹccnjoorm. Kaartʼtem vueʹlnn åårrai vuuʹd lie vaʹlljääm tõin Naturavuuʹd vueʹzzin, koin ânnʼjõž vueʹjj jie staanâd meäccai luâtt-tyyppid dovoʹlna. Lappi JJP-kõõskõõzz vuuʹdest lie õhttseʹžže 19 täʹrǩstõõllâm vueʹlnn åårrai Naturavuʹvdded.  

Njormmkåʹllsuäjj očndââtt tåʹlǩ paaiʹǩi Lappi vuuʹdest, da šlaajj lij njuõrsmam čuuʹt mõõnni lååʹjji eeʹjji ääiʹj. Lappist vuõssmõs pooddâst kaartʼtet 18 tiõttum njormmkåʹllsuäi očndõõttâmvuʹvdded Vuärjjal-Lappist da Ruäʹvnjaarǥâst. Vueʹss täin vuuʹdin årra Naturavuuʹdin.

Kaartʼtõõzzivuiʹm noorât teâđ meäccai luâtt-tyyppin da njormmkåʹllsuäjast

Luâtt-tyyppkaartʼtõõzzin põõrǥât čuäʹjted čiõlggsânji da tobdsted Naturaaʹje kuulli meäʹccluâtt-tyyppi täʹrǩǩ sâjjõs da voddvuõtt, di tõi vueiʹtlvaž sueʹjjlummuž taarb. Sueʹjjlummša vuäitt leeʹd tarbb tõin vuuʹdin, koin meäʹccâânnmõš äštt vaarrted Naturavuuʹdest åårrai meäccai luâtt-tyypp. Sueʹjjlummuž raajât taaʹrb mieʹldd nuʹtt, što Naturavuuʹdi sizz altteet luâđsuõʹjjeemvuuʹdid leʹbe muuʹttet leäʹmmen leʹddi suõʹjjeemvuuʹdi sueʹjjlem-meärrõõzzid. Meäccai luâtt-tyyppid kuõskki Naturavuuʹdi peeivtummšest jeät mottu Naturavuuʹdi raajid.

Šuurmõs vueʹss njormmkåʹllsuäi tiõttum očndõõttmõõžžin lie čuâkksi kuâŋŋsin. Jõs kaartʼtõõzzin vuâmmšet miârkteei očndõõttmõõžžid luâđlaž leʹbe tõn nallšem jieʹllempirrõõzzin mâʹte njormmkäʹrrvin leʹbe vueʹllǥažšõddi poožnin, täʹrǩstõõlât vueiʹttemvuõđ tiuddeed Natura 2000 –säimmõõzz njormmkåʹllsuäi jieʹllempirrõõzzi sueʹjjlummuž vääras. Tät vuäitt miârkkšõõvvâd šlaaj lââʹzztummuž juʹn leäʹmmen leʹddi Naturavuuʹd sueʹjjlemvuâđđan, Naturavuuʹd veeidummuž leʹbe aivv ođđ Naturavuuʹd alttummuž njormmkåʹllsuäi sueʹjjlummuž diõtt.

Lappi JJP-kõõskõs lij mâʹŋŋlubun kaartʼtõõzzi mâŋŋa õhttvuõđâst mäddvuäʹmsteeʹjid da saǥstââll taarb mieʹldd sueʹjjlummuž čõõđtummšest da korvvõõzzin privat mäddvuäʹmsteeʹjivuiʹm.

Natura-säimmõõzz teâđai tiuddjummuž da tääʹrǩtummuž valmštõõlât Lääʹddjânnam pirrõskõõskõõzzâst, JJP-kõõskõõzzin, da Meäʹcchalltõõzzâst. Tuâj jååʹđat pirrõsministeria. Tiuddeem- da tääʹrǩtemeʹtǩǩõõzzin kuulât äʹššvuäzzlaid da čõõnâsjooukid eeʹjj 2023 alggpieʹlest. Tääʹvtõssân lij, što riikksuåvtõõzz meärrõs tiuddummšin da tääʹrǩtummšin raajjčeš loppeeʹjjest 2023.

Naturavuuʹd, koin Lappi JJP kõõskõs da Meäʹcchalltõs räʹjje Natura säimmõspeeivtõõzz mäddkaartʼtõõzzid
ǩeässa 2022 (pdf)

 

Lââʹssteâđ:

Riikka Juutinen, pâʹjjtaʹrǩǩeei, Lappi JJP-kõõskõs (meäccai luâtt-tyypp), teʹl. 0295 037 010
Merja Lipponen, pâʹjjtaʹrǩǩeei, Lappi JJP-kõõskõs (njormmkåʹllsuäjj), teʹl. 0295 037 427
Jari Pasanen, juâkkaz jååʹđteei, Lappi JJP-kõõskõs, teʹl. 0295 037 476

Neʹttpååʹštaddrõõzz lie hääm ouddnõmm.sokknõ[email protected]